Refluks żołądkowo-przełykowy (osoby dorosłe)
Przełyk to rura, przez którą pokarm przedostaje się z jamy ustnej do żołądka. Zastawka (dolny zwieracz przełyku) zapobiega cofaniu się kwasu żołądkowego do góry. Czasami zastawka ta nie działa prawidłowo. W wyniku tego treść żołądkowa może cofać się (wpływać) do przełyku. Stan, w którym powtarza się to wielokrotnie, nazywa się refluksem żołądkowo-przełykowym. Refluks żołądkowo-przełykowy może prowadzić do podrażnienia przełyku. Może to powodować ból. Ponadto mogą występować zaburzenia połykania i oddychania. W ciężkich przypadkach refluks żołądkowo-przełykowy może być przyczyną nawracających zapaleń płuc. Jest to skutkiem wdychania (aspiracji) cząstek stałych znajdujących się w treści cofającej się z żołądka. Refluks żołądkowo-przełykowy może prowadzić do innych problemów zdrowotnych, takich jak:
Do objawów refluksu należą: pieczenie, ucisk lub ostry ból w górnej części brzucha. Objawy mogą również występować w środkowej lub dolnej części klatki piersiowej. Ból może promieniować do szyi, pleców lub barku. Mogą wystąpić:
-
odbijanie się (bekanie),
-
kwaśny smak w tylnej części gardła,
-
przewlekły kaszel,
-
ból gardła,
-
zwiększone wydzielanie śliny,
-
chrypka,
-
problemy z oddychaniem.
Objawy choroby refluksowej przełyku często występują w ciągu dnia po obfitym posiłku. Mogą one również wystąpić w nocy, w pozycji leżącej.
Postępowanie w domu
Zmiany stylu życia mogą pomóc w złagodzeniu objawów. Lekarz może również przepisać leki. Objawy często ustępują po leczeniu. Jednakże po przerwaniu leczenia, objawy często nawracają po kilku miesiącach. Większość osób z refluksem żołądkowo-przełykowym będzie musiała kontynuować leczenie lub stosować leczenie przerywane.
Zmiany dotyczące stylu życia
-
Należy ograniczyć lub wyeliminować pokarmy tłuste, smażone lub pikantne. Ponadto należy ograniczyć spożycie kawy, czekolady, mięty i pokarmów zawierających dużo kwasów. Są to pomidory oraz owoce i soki cytrusowe (pomarańcze, grejpfruty i cytryny).
-
Nie należy spożywać obfitych posiłków, zwłaszcza wieczorem. Najlepiej jest częściej spożywać mniejsze posiłki. Nie należy kłaść się bezpośrednio po posiłku. Na 3 godziny przez pójściem spać nie należy jeść.
-
Nie należy pić alkoholu ani palić papierosów. W miarę możliwości należy unikać biernego palenia.
-
W przypadku nadwagi lub otyłości utrata masy ciała może pomóc w złagodzeniu objawów.
-
Nie należy nosić odzieży uciskającej brzuch.
-
Jeśli objawy występują podczas snu można użyć poduszki w kształcie klina, aby unieść górną część ciała, a nie tylko głowę. Można też umieścić bloki o wysokości 4 cali (około 10 cm) pod wezgłowiem łóżka albo ustawić ramę łóżka na 2 podpórkach.
-
W razie problemów z wprowadzeniem sugerowanych zmian należy poradzić się lekarza. Może on zapewnić pomocne materiały.
Leki
Leki mogą pomóc w łagodzeniu objawów refluksu żołądkowo-przełykowego. Pomagają one również zapobiegać uszkodzeniu przełyku. Należy ustalić plan leczenia z lekarzem. Może to obejmować przyjmowanie jednego lub więcej z następujących leków:
-
leki zobojętniające kwas żołądkowy - pomagają neutralizować kwas żołądkowy;
-
blokery kanałów histaminowych, tj. H2 - zmniejszają ilość kwasu wytwarzanego przez żołądek;
-
inhibitory pompy protonowej (IPP) - leki te są skuteczniejsze w zmniejszaniu ilość kwasu żołądkowego w porównaniu z blokerami H2;
-
leki prokinetyczne - przyspieszają trawienie pokarmu, aby zmniejszyć ryzyko refluksu. Są one zazwyczaj przepisywane wraz z blokerami H2 lub lekami z grupy IPP.
Lek zobojętniający kwas żołądkowy należy przyjmować 30 do 60 minut po posiłku oraz przed snem, ale nie jednocześnie z blokerem wydzielania kwasu żołądkowego. Należy unikać przyjmowania leków, takich jak ibuprofen czy aspiryna. W przypadku przyjmowania aspiryny z powodu choroby serca lub innych powodów zdrowotnych należy porozmawiać z lekarzem na temat zasadności kontynuowania leczenia. Niektóre osoby mogą wymagać zabiegu chirurgicznego w związku z chorobą refluksową przełyku.
Obserwacja kontrolna
Należy zgłosić się do lekarza zgodnie z zaleceniami.
Kiedy należy zasięgnąć porady lekarskiej
W przypadku wystąpienia którejkolwiek z poniższych sytuacji należy skontaktować się z lekarzem:
-
Ból żołądka nasila się lub przenosi się do prawej okolicy podbrzusza (okolicy wyrostka robaczkowego).
-
Pojawia się lub nasila ból w klatce piersiowej promieniujący do pleców, szyi, barku lub ramienia.
-
Leki dostępne bez recepty nie łagodzą objawów.
-
Występuje spadek masy ciała, którego nie można wyjaśnić.
-
Pojawiają się problemy z przełykaniem lub ból podczas przełykania.
-
Występują częste wymioty (niemożność zatrzymania płynów).
-
W kale lub wymiocinach pojawia się krew (czerwone lub czarne zabarwienie odchodów).
-
Występują osłabienie lub zawroty głowy.
-
Pojawia się gorączka 38ºC (100,4ºF) lub wyższa lub zgodnie z zaleceniem lekarza.
-
Objawy nasilają się lub pojawiają się nowe objawy.