Skurcz oskrzeli (dziecko)

płuca, drogi oddechowe (tchawica), oskrzele

Kiedy dziecko oddycha, powietrze przechodzi przez tchawicę i oskrzela do płuc. Oskrzela to 2 rurki, które prowadzą od tchawicy do lewego i prawego płuca. Jeśli oskrzela ulegną podrażnieniu i zapaleniu, mogą się zwężać. Dzieje się tak, ponieważ mięśnie wokół dróg oddechowych ulegają skurczowi. Utrudnia to oddychanie. Wówczas mówimy o skurczu oskrzeli.

Skurcz oskrzeli może mieć wiele przyczyn. Należą do nich alergie, astma, infekcje dróg oddechowych, wysiłek fizyczny lub reakcja na lek.

Skurcz oskrzeli utrudnia wydychanie. Powoduje rzężenie przy wydychaniu. W ciężkich przypadkach trudno jest wykonać wdech i wydech. Rzężenie to świszczący dźwięk spowodowany oddychaniem przez zwężone drogi oddechowe. Skurcz oskrzeli może także powodować częste kasłanie bez rzężenia. Dziecko ze skurczem oskrzeli może kaszleć, rzężeć lub mieć duszności. W obszarze objętym stanem zapalnym powstaje wydzielina. Może ona częściowo blokować drogi oddechowe. Mięśnie klatki piersiowej mogą się napinać. Dziecko może też mieć gorączkę.

Dziecko ze skurczem oskrzeli może otrzymać lek do stosowania w domu. W ciężkich przypadkach dziecko może wymagać pobytu w szpitalu przez jedną lub więcej nocy. Tam będzie otrzymywać płyny dożylne (kroplówkę), leki ułatwiające oddychanie i tlen.

Skurcz oskrzeli często występuje u dzieci cierpiących na astmę. Jednak nie wszystkie dzieci ze skurczem oskrzeli mają astmę. Jeśli u dziecka powtarzają się epizody skurczu oskrzeli, może być konieczne przeprowadzenie badań w kierunku astmy.

Leczenie w domu

Przestrzeganie poniższych wskazówek pomoże odpowiednio zadbać o dziecko w domu:

  • Lekarz dziecka może przepisać leki. Podając je dziecku, należy przestrzegać wszystkich zaleceń. Nie należy podawać dziecku żadnych leków, które nie zostały zatwierdzone przez lekarza. Lekarz może zapisać dziecku lek rozszerzający oskrzela. Ułatwia on oddychanie. Może występować w postaci inhalatora z elementem dystansującym lub płynu, który jest zamieniany w aerozol przez urządzenie, a następnie wdychany. Upewnij się, że dziecko przyjmuje leki dokładnie zgodnie z zaleceniami.

  • Nie należy podawać dzieciom poniżej 6. roku życia leków na kaszel lub przeziębienie, chyba że za radą lekarza.

  • Znaj sygnały ostrzegawcze napadu skurczu oskrzeli. Mogą obejmować kaszel, rzężenie, duszności, ucisk w klatce piersiowej, drażliwość, niespokojny sen, gorączkę i kaszel. Dziecko może nie być zainteresowane jedzeniem. Dowiedz się, jakie leki podać dziecku, jeśli zauważysz te objawy.

  • Przed i po wykonaniu czynności pielęgnacyjnych przy dziecku należy dobrze umyć ręce czystą, bieżącą wodą z mydłem. W ten sposób można zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji.

  • Dziecku należy zapewnić dużo wypoczynku.

    • Dzieci od 1. roku życia: Dziecko powinno spać z głową nieco uniesioną względem reszty ciała. Dzięki temu będzie mu łatwiej oddychać. Jeśli jest taka możliwość, można nieco unieść zagłówek łóżka. Można też unieść dziecku głowę i górną część ciała, stosując poduszki. Porozmawiaj ze swoim lekarzem, jak wysoko możesz ułożyć głowę w przypadku swojego dziecka.  

    • Niemowlęta poniżej 12. miesiąca życia: Nigdy nie wolno używać poduszek ani kłaść dziecka spać na brzuszku ani na boku. Niemowlęta poniżej 12. miesiąca życia powinny spać na płaskiej powierzchni na plecach. Nie kłaść dziecka do snu w foteliku samochodowym, spacerówce, huśtawce, nosidle ani chuście. Jeśli dziecko zaśnie w takim miejscu, należy je jak najszybciej przenieść na płaską, twardą powierzchnię.

  • Aby zapobiec odwodnieniu i rozluźnić wydzielinę z płuc u młodszych i starszych dzieci, należy pamiętać, aby dziecko spożywało dużą ilość płynów. Dzieci z pewnością chętnie wypiją zimne napoje, zjedzą mrożony deser lub lizaka lodowego. Ewentualnie ciepły rosół lub napoje z cytryną i miodem. Nie należy podawać miodu dzieciom poniżej 1. roku życia.

  •  Aby zapobiec odwodnieniu i rozluźnić wydzielinę u niemowląt, należy pamiętać, aby dziecko spożywało dużą ilość płynów. W razie potrzeby można użyć zakraplacza, aby podać dziecku niewielkie ilości mleka własnego, sztucznego lub czystego płynu. Należy podać 1–2 łyżeczki co 10–15 minut. Niemowlę może być w stanie pić tylko przez krótką chwilę. W przypadku karmienia piersią należy odciągnąć mleko i przechować do późniejszego użycia. Pomiędzy karmieniami stosować doustny płyn nawadniający. Można go kupić w aptece.

  • Nie pal przy dziecku. Dym papierosowy może nasilić objawy choroby.

Dalsze postępowanie 

Zgłoś się na kontrolę do pediatry, chyba że ten zaleci inaczej.

Specjalne zalecenia dla rodziców

Nie należy podawać dzieciom poniżej 6. roku życia leków na kaszel i przeziębienie. Nie pomagają małym dzieciom i mogą wywoływać ciężkie działania niepożądane.

Kiery wezwać pomoc

Zadzwoń do lekarza w przypadku wystąpienia któregokolwiek z poniższych zdarzeń:

  • Brak poprawy w ciągu 24 godzin od rozpoczęcia leczenia

  • Objawy nie ustępują lub nawet się nasilają

  • Kaszel z dużą ilością gęstej, zabarwionej wydzieliny

  • Trudności z oddychaniem, które nie ustępują lub nasilają się

  • Przyśpieszony oddech

  • Utrata apetytu lub brak chęci jedzenia

  • Objawy odwodnienia, takie jak suche usta, płacz bez łez lub mniejsza ilość moczu niż zwykle

  • Potrzeba większej dawki leku niż przepisano, aby złagodzić rzężenie

  • Lek nie łagodzi rzężenia

  • Gorączka (patrz „Gorączka u dzieci” poniżej)

Gorączka u dzieci

Aby zmierzyć dziecku temperaturę, należy używać termometru elektronicznego. Nie wolno używać termometru z rtęcią. Istnieją różne rodzaje termometrów elektronicznych i różnie się ich używa. Są to:

  • Doodbytniczy. U dzieci poniżej 3 roku życia najdokładniejszego pomiaru dokonuje się w odbycie.

  • Czołowy. Spełnia swoją rolę w przypadku dzieci od trzeciego miesiąca życia. Jeśli dziecko młodsze niż 3 miesiące wykazuje objawy choroby, można użyć takiego termometru w celach poglądowych. Jednak pediatra może chcieć potwierdzić temperaturę w pomiarze poprzez odbyt.

  • Douszny. Pomiary temperatury w uchu są prawidłowe po 6. miesiącu życia, jednak nie wcześniej.

  • Pachowy. To najmniej wiarygodny sposób pomiaru temperatury, jednak można użyć takiego termometru w celach poglądowych. Jednak pediatra może chcieć potwierdzić temperaturę w pomiarze poprzez odbyt.

  • Doustny. Nie należy używać takiego termometru u dzieci młodszych niż 4 lata.

Termometru doodbytniczego należy używać ostrożnie. Zawsze należy stosować się do zaleceń producenta odnośnie do poprawnego użycia. Termometr należy włożyć delikatnie. Oznacz termometr używany doodbytniczo, tak aby przypadkowo nie użyć go doustnie. W przeciwnym razie może dojść do zakażenia bakteriami ze stolca. Jeśli nie czujesz się komfortowo, używając termometru doodbytniczego, zapytaj pediatrę, którego typu najlepiej używać w zamian. Rozmawiając z pediatrą o gorączce u dziecka, poinformuj, w jaki sposób została zmierzona temperatura.

Poniżej znajdują się wskazówki, jak poznać, czy dziecko ma podwyższoną temperaturę. W zależności od dziecka pediatra może podać różne wartości. Stosuj się do konkretnych zaleceń pediatry.

Interpretacja temperatury u niemowląt poniżej 3. miesiąca życia:

  • Najpierw zapytaj pediatrę, jak najlepiej zmierzyć temperaturę dziecku.

  • Pomiar doodbytniczy lub czołowy: temperatura wynosząca bądź przekraczająca 100,4°F (38°C)

  • Pomiar pod pachą: temperatura wynosząca bądź przekraczająca 99°F (37,2°C)

Interpretacja temperatury u dziecka od 3. do 36. miesiąca życia (3. roku życia):

  • Pomiar doodbytniczy, czołowy lub w uchu: temperatura wynosząca bądź przekraczająca 102°F (38,9°C)

  • Pomiar pod pachą: temperatura wynosząca bądź przekraczająca 101°F (38,3°C)

Pediatrę należy wezwać w poniższych przypadkach:

  • Powtarzająca się temperatura wynosząca lub przekraczająca 104°F (40°C) u dziecka w dowolnym wieku

  • Temperatura wynosząca lub przekraczająca 100,4°F (38°C) u niemowlęcia poniżej 3. miesiąca życia

  • Gorączka trwająca ponad 24 godziny u dziecka poniżej 2. roku życia

  • Gorączka trwająca przez 3 dni u dziecka powyżej 2. roku życia

Online Medical Reviewer: Amy Finke RN BSN
Online Medical Reviewer: Daphne Pierce-Smith RN MSN
Online Medical Reviewer: Liora C Adler MD
Date Last Reviewed: 5/1/2022
© 2000-2025 The StayWell Company, LLC. Wszystkie prawa zastrzeżone. Te informacje nie mają zamiar pełnić roli profesjonalnej opieki lekarskiej. Zawsze zwróć uwagę na instrukcje lekarza.